Nacionalizovana preduzeća

Novi zakon o povraćaju i nadoknadi imovine ne uzima u obzir nacionalizovana preduzeća pa tako nema ni pravnih instrumenata kako bi se tretirala šteta koja je naneta pomorskom preduzeću Zetska Plovidba, i Srpsko Albanskoj Banci.

  • Pomorsko preduzeće Zetska Plovidba
    Bilo je gotovo jedino pomorsko preduzeće između dva svetska rata sa flotom od 37 brodova koji su održavali veze između luka Jadrana, Mediterana i Severne Amerike. Zetska plovidba imala je pravno sjedište na Cetinju dok je operativno sjedište bilo u Kotoru sa ispostavama u Sušaku, Budvi, Baru, Ulcinju, Draču, Krfu, Dubrovniku, Splitu, Trstu, Veneciji, Pireju, Istambulu, Izmirni, Varni, Kostanci, Burgosu i Liverpulu.
    Zetska plovidba zapošljavala je više od 500 radnika i toliko je takođe bilo i onih koji su radili u sporednim djelatnostima.
    1946. godine pomorsko preduzeće Zetska Plovidba je nacionalizovano, dok je od 37 brodova posle rata ostalo 22.
  • Pomorsko preduzeće Zelenika iz Herceg Novog za lokalne veze.
    60% akcija bile su na ime pomorskog preduzeća Zetska plovidba.
  • Srpsko Albanska Banka, Cetinje
    Banka za medjunarodne poslove osnovana 1922. godine u kojoj je 98% akcijoskog paketa posjedovao Lale Zuber. Srpsko Albanska Banka poslovala je na Cetinju u periodu od cirka dvadeset godina. U početku je imala jake ekonomske interese u poslovanju sa Albanijom, a kasnije je pored redovnih bankarskih usluga, uglavnom služila za podržavanje aktivnosti pomorske kompanje “Zetska Plovidba”.
  • Električna centrala na Cetinju danas Tehnički muzej
    Koju je Lale Zuber kupio 1922. od vlasnika i osnivača Emanuela Krasa. Kako bi izašao u susret novim energetskim potrebama Cetinja Lale Zuber ju je pojačao.
    Električna centrala je radila sve do 1963. Danas je postala Tehnički muzej. 19. avgusta 2010. god. proslavljeno je 100 godina od njenog osnivanja.


Prvi zakon o denacionalizaciji iz 2004 g. regulisao je načine obeštecenja privatnih privrednih preduzeća i akcionarskih kompanija. Po tom zakonu je već bilo otpoćeto rješavanje dijela obeštečenja pravnim nasljednicima imovine Zuber-Gregović. Predmet imovine u Kotoru je bio čak procesuiran odlukom u korist nasljednika, ali obeštečenje nije izvršeno!
Zakon iz 2007 g. značajno mijenja parametre obeštečenja na štetu podnosilaca zahtjeva za povračaj. Isto se dogadja u kontinuitetu donošenjem drugih novih izmjena i dopuna zakona. I dalje se skoro sasvim ignorišu obeštečenja ekonomske i finansijske aktinovsti preduzeća. Advokat Marika Novakovic iz Podgorice je 2008 g. podnijela pritužbu ustavnom sudu Crne Gore protiv ovakvih evidentnih pravnih propusta, ali pomenuti sud se do danas još nije izjasnio po tim pitanjima.

Prisilni prekid uspješne aktinovnosti pomorske kompanije “Zetska Plovidba” sa oduzimanje svih njenih posjeda (zgrada, radiona, magacina, plovnih objekata, terena, inventara i tako dalje) i jedne banke sa iskustvom internacionalnog poslovanja, “Srpsko Albanske Banke” i njenih posjeda je šteta koju eksperti znaju i mogu kvantifikovati.

Mart 2012: Zvanični nalaz veštaćenja svih preduzeća Lala Zubera, realizovan od G.dina Zoran Todorović, sudski vještak za ekonomske-finanse struke, i odobren crnogorskog Ministarstva Finansije.

Na slikama ispod vide se dva broda iz flote Zetske plovidbe u Crnoj Gori, brod Morava i brod Herceg Novi onako kako su izgledali poslije konfiskovanja. Vidi se kako je na mjesto znaka Zetske Plovidbe stavljena komunistička crvena zvezda.